Bir Çobanın 161 Yıl Önceki Mektubu: Yapay Zeka Uyarısı

13 Haziran 1863’te Yeni Zelanda’da bir çoban, makinelerin gelecekteki tehlikelerine dikkat çeken bir mektup yazdı. Christchurch’te yayımlanan The Press gazetesinde yer alan bu metin, yapay zekanın ve teknolojinin insanlık üzerindeki etkileri hakkında erken bir uyarı niteliğindeydi.

Samuel Butler, “Cellarius” takma adıyla kaleme aldığı mektubunda, makinelerin gelişimini Charles Darwin’in evrim teorisiyle ilişkilendirdi. Ona göre insanlar, bilinç kazanma ve kendini kopyalama yeteneği geliştirebilecek makineler yaratıyordu. Butler, "Her geçen gün onlara daha fazla güç veriyoruz. Bu, makinelerin zamanla bizi geride bırakmasına neden olabilir," diyerek bir tür “mekanik evrim” öngörüsünde bulundu.

Mektupta, makinelerin başlangıçta insanlara yardım eden “hizmetkarlar” olarak görüleceği, ancak zamanla bu ilişkinin tersine dönüp makinelerin kontrolü ele geçirebileceği ifade edildi. Butler, bu durumu insanlar ve evcil hayvanlar arasındaki ilişkiye benzetti.

Bu fikirler, 20. ve 21. yüzyıl bilimkurgu eserlerinde sıkça işlenen temaları önceden haber veriyordu. Isaac Asimov’un Kaçınılabilir Çatışma hikayesi, Frank Herbert’in Dune serisi ve Matrix gibi filmlerde bu konuların işlendiği görülüyor.

Yine de Butler, makinelerin insanlara zarar vereceği konusunda tamamen karamsar değildi. Mektubunda, "Makinelerin de bize nazik davranacağını düşünmek mantıklı. Çünkü onların varlığı bizim varlığımıza, bizim varlığımız ise doğadaki diğer canlılara bağlı," diyerek bu konuda bir denge olasılığına işaret etti.

161 yıl önce yazılan bu mektup, teknolojinin insanlar üzerindeki etkilerinin ve olası sonuçlarının uzun süredir tartışıldığını gösteriyor. Bugün yeniden gündeme gelen bu metin, gelecekteki teknolojik gelişmelerin insanlık için ne anlama geldiğini düşünmek için bir fırsat sunuyor.

Kaynak: Euronews - MFM Redaksiyon: Buse Şimşek