Bugün Başkent Berlin'de Demokrasi Festivali Yapılıyor!

Almanya Anayasası (Temel Yasa) ‘Grundgesetz’ 75 Yaşında

Berlin’de büyük bir etkinliğe yer veriliyor. Anayasa’nın 75'inci yıl dönümünde yani bugün 23 Mayıs 2024'te Almanya Anayasası 75. yaşını dolduruyor. Federal Başbakanlık çevresinde ve Paul Löbe Haus arasında Anayasal organlar, federal bakanlıklar, eyaletler ve birçok sivil toplum kuruluşları katıldığı büyük bir etkinliğe yer veriliyor.

Festivalin odak noktası vatandaşlarla sohbet ve bir araya gelmek olarak açıklandı.  Başbakanlık ve Paul Löbe Haus arasındaki ana sahne olan Diyalog Forumu'nda, etkinlik üç günü boyunca insanlar fikir alışverişinde bulunacak. Programda çocuklara yönelik kültürel etkinlikler de yer alıyor. Kapanış etkinliği 26 Mayıs 2024 akşamı gerçekleşecek.

Temel Yasa-Grundgesetz!

Metni 23 Mayıs 1949 tarihinde Bonn’da törenle imzalanan ince kitap sadece 1396 gram ağırlığında. Fakat içeriği olağanüstü ağırlığa sahip: Pädagogische Akademie’de imzalanan Temel Yasa, İkinci Dünya Savaşı sona erdikten dört yıl sonra kurulan Federal Almanya Cumhuriyeti’nin hukuki temelini oluşturuyor. Daha sonra birinci başbakan (Şansölye) olacak Konrad Adenauer, Parlamento Konseyi’nin başkanı olarak “Bugün Temel Yasa’nın imzalanmasından ve ilan edilmesinden sonra Federal Almanya Cumhuriyeti tarihte yerini alacak” demişti.

Parlamento Konseyi Anayasa (Temel Yasa) üzerinde çalışıyor

Bu konsey 1 Eylül 1948 tarihinde Bonn’da ilk kez toplandı. Çeşitli politik partileri temsil eden 61 erkek ve dört kadın bu konseyin üyesiydi. Onlar çalışmalarıyla Nasyonal Sosyalizm döneminden sonra Alman demokrasisinin temellerini atma hedefi etrafında birleşiyorlardı. Bilinçli olarak bir anayasa değil, bir temel yasa oluşturmak istiyorlardı. Bu Almanya’nın bölünmesi göz önünde bulundurularak Batı Almanya olarak Federal Almanya Cumhuriyeti’nin geçici mahiyetini ortaya koymayı amaçlıyordu. Temel Yasa’nın ilan edilmesinden neredeyse beş ay sonra Ekim 1949’da Demokratik Almanya Cumhuriyeti (DDR) savaş sonrasında bölünen ülkenin doğusunda kuruldu. Bölünmüş Almanya ancak duvarın yıkılması 1989 ve yeniden birleşme 1990 sonrasında tekrar birleşmiş oldu.

1949 yılında ilan edilen Temel Yasa günümüze kadar geçerli ve damga vuran birinci madde ile başlıyor: "İnsan onuru dokunulmazdır.” Ona riayet etmek ve onu korumak, tüm devlet erklerinin yükümlülüğüdür.“ 19. maddeye kadar diğer temel haklar takip ediyor, bunlar örneğin düşünce özgürlüğünü ve basın özgürlüğünü, inanç özgürlüğünü ve hak eşitliğini teminat altına alıyor. Madde 20’de devlet yapısının prensipleri yazıya dökülmüştür ve şu kelimelerle başlar: “Federal Almanya Cumhuriyeti demokratik ve sosyal bir federe devlettir.”

Temel Yasa’nın toplam 146 maddesinde ayrıca federal devlet ve eyaletler ile ilgili genel düzenlemeler, federal hükümet ve federal meclis gibi her bir anayasa organına, yasamaya, eyalet yönetimine, yargıya ve mali sisteme dair direktifler bulunmaktadır.

(Kaynak: deutschland.de / MFM-Redaksiyon/Taner Şentürk)